Zon zonder zonst

In mijn vorige blog over wasbeerogen heb ik beloofd om iets te vertellen over het herkennen van een handige fotolocatie in zonnig weer. Aan de hand van een klein rondje door Den Bosch zal ik proberen om jullie enkele handvatten te geven.

Ik ben er vanuit gegaan dat je niet beschikt over een reflector of een flitser en dat je alleen met je point & shoot, je telefoon, of een spiegelreflex op pad bent gegaan. Ik heb een 24-70 mm lens gebruikt om makkelijk te kunnen wisselen tussen het overzicht en een close-up. Dit is geen ideale lens voor een portret, maar daar moeten we even mee leren leven.

Zoals altijd beginnen we (ik en mijn mannenhoofd) op de parkeerplaats achter. Aan de schaduwen valt te zien dat de zon nog niet helemaal recht boven ons hoofd staat, maar de belichting op het gezicht is niet prachtig. Daarbij kan mijn mannenhoofd zijn ogen altijd wijd open houden, maar zijn mensen hier minder goed in wanneer ze tegen de zon in kijken.

Fotograferen-in-zon-fotograaf-den-bosch-karin-wijma-1

De schaduwen op het gezicht zijn hard en de ogen donker. Dit is niet waar we naar op zoek zijn.

Een eerste aanpassing die we zouden kunnen doen is om ons model met zijn rug naar de zon te zetten. Zoals ik eerder al eens uitgelegd heb, zorgt dit ervoor dat het licht wat egaler op het gezicht valt. Echter omdat de zon zo ontzettend sterk is, ontstaat er een groot verschil in de belichting van het gezicht en de belichting van bijvoorbeeld het haar. We zullen dus op één of andere manier extra licht in het gezicht moeten brengen. De deur naast de autopoort kan ons daar prima mee helpen.

Fotograferen-in-zon-deur-als-reflector-karin-wijma-2

De deur rechts van de autopoort kan prima dienen als reflector. Hiermee kunnen we de huidskleuren ophalen en de lichtheid van het gezicht in de buurt brengen van de lichtheid van het haar.

Er zijn verschillende redenen denkbaar waarom je geen zon in de rug zou willen hebben. Een andere oplossing die voor de hand ligt is om onder een afdakje te gaan staan en om daarmee de directe zon te vermijden. Zetten we het model in de autopoort dan komt het licht slechts nog recht van voren en via de stenen op de grond die het licht omhoog reflecteren.

Fotograferen-in-zon-schaduw-afdak-den-bosch-karin-wijma-3

Als we onder een afdakje gaan staan dan vermijden we licht dat recht van boven komt. Het verschil is duidelijk zichtbaar in het haar. Maar ook de ogen zijn ten opzichte van de rest van het gezicht mooi licht.

Het is natuurlijk ook mogelijk om je onderwerp in open schaduw te zetten. In dit geval is het wel zo dat de hoofdrichting van het licht van boven naar beneden is. Daarom zullen de ogen nog wat donkerder zijn. Je kan echter spelen met de afstand die je neemt van het stuk grond waar de zon nog wel op schijnt. Als je dichtbij de lichtrand gaat staan dan zal er wel wat licht omhoog reflecteren. Neem je meer afstand dan worden de contrasten steeds sterker.

Fotograferen-in-open-schaduw-fotograaf-den-bosch-karin-wijma-4

De richting van het licht in open schaduw (zonder dak) is van boven naar beneden. Hierdoor worden de ogen wat donkerder.

Dat klinkt natuurlijk hartstikke mooi, zo’n reflectief oppervlak, maar zo’n ding kan je vriend of je vijand zijn. Je moet namelijk ontzettend oppassen met kleurbesmetting. Het gereflecteerde licht neemt altijd de kleur aan van het oppervlak. En niet alle kleuren staan mensen even goed.

Fotograferen-kleurbesmetting-den-bosch-karin-wijma

Kijk goed uit waar je iemand neerzet. Kleuren als blauw en groen zorgen ervoor dat mensen ziek lijken.

Nu is het natuurlijk leuk om eens een rondje te lopen en een paar voorbeelden te gaan bekijken. Allereerst de overkant van de straat. Hier staan een paar lichtgekleurde huizen waar de zon vol op staat. Eentje heeft een beetje een gelige tint, maar dat brengt wat extra warmte.

Fotograferen-balanceren-zon-reflector-karin-wijma-7

Lichte huizen helpen om een betere balans tussen direct zonlicht en het licht op het gezicht te krijgen.

Even verderop is een tunneltje gebouwd waar auto’s doorheen kunnen. Als je zelf om je onderwerp heen draait, of je model draait zijn eigen hoofd om, dan kan je al aardig spelen met lichtpatronen.

Fotograferen-spelen-licht-fotografie-den-bosch-karin-wijma

Een autopoort geeft de mogelijkheid om met licht te experimenteren

Ook geparkeerde auto’s kunnen uitkomst bieden.

Fotografie-in-zon-fotograaf-auto-reflecteert

Je trekt wel veel bekijks, maar ook een auto werkt prima.

Wanneer ik terug wil keren naar huis, zie ik een straat met open schaduw aan één kant en een reflecterend huis aan de overkant. Ter vergelijking heb ik ook even een foto genomen in een straatje met open schaduw en een niet reflecterende muur. Wat een verschil.

Fotograferen-steegje-fotograaf-den-bosch-karin-wijma-9

In het smalle straatje komt het licht alleen van boven naar beneden. Meteen zijn de ogen weer donker.

De mogelijkheden lijken eindeloos. Maar let wel op een paar stappen naar links of rechts en alles is anders.

Fotograferen-kleine-verschillen-fotograaf-den-bosch-karin-wijma

Kleine veranderingen maken het verschil.

Ik loop nog even door de Orthenstraat en zie alleen maar kansen. Ik ben benieuwd wat ik aan de schaduwzijde aan zal treffen als achtergrond.

Fotograferen-kansen-fotograaf-den-bosch-karin-wijma-11

Neutrale reflecterende oppervlakken. Wat kan ik daarmee belichten?

Na een paar laatste foto’s in de Orthenstraat loop ik naar huis om dit blog te schrijven. Hopelijk geeft het jullie enig inzicht in fotograferen met zonnig weer. Ga je nou een optocht fotograferen of iets anders. Kijk dan eens of je strategisch kan gaan staan.

Fotograferen-zonnig-fotograaf-den-bosch-karin-wijma

De Orthenstraat met aan het einde de bioscoop. Op de vorige afbeelding valt te zien dat de overkant van de straat gevuld is met reflecterende huizen.

Advertisement

Wasbeerogen

In de wereld van de fotografie wordt met grote regelmaat gezegd dat fotograferen om 12 uur ‘s middags een crime is. Ik zal dit niet ontkennen, maar als je begrijpt waar het probleem ligt, dan is het ook makkelijker om oplossingen te bedenken. Daarom wil ik ditmaal ingaan op het probleem dat het middaguur vormt voor het fotograferen van mensen (van dichtbij).

De hoogte van de zon varieert gedurende de dag. Om 12 uur ‘s middags bereikt de zon zijn hoogste punt. Op zichzelf niet problematisch, maar mensen worden er niet knapper van. Met name hun ogen hebben zwaar te lijden onder de hoge positie van de zon.

wasbeerogen-fotograferen-fel-zonlicht

(Simulatie) Diepe schaduwen in de oogkassen zorgen voor een onaantrekkelijk beeld.

De ogen liggen iets dieper in het gezicht dan bijvoorbeeld de wenkbrauwen en het voorhoofd. Doordat de zon recht van boven naar beneden schijnt, ontstaat er een schaduw in de ogen. In het Engels staat dit bekend als raccoon eyes, ofwel wasbeerogen. Klik maar eens op de link om een paar duidelijke voorbeelden te bekijken.

De zon is een puntbron en geeft hierdoor hele harde (duidelijk omlijnde) schaduwen. Vanwege de kracht die de zon op een heldere dag om 12 uur heeft, ontstaat er ook nog eens een groot contrast tussen licht en donker. Het voorhoofd is erg licht en de ogen zijn erg donker. Dit maakt de schaduw nog ongemakkelijker om naar te kijken. Bovendien heeft een camera vanwege zijn beperkte dynamische bereik moeite om tegelijk details in het lichtste en het donkerste deel van de foto vast te leggen.

De oplossing alstublieft

Eerst het volgende. Is de persoon die je fotografeert je niet dierbaar of het moment dat je fotografeert niet memorabel en beschik je niet niet over een oplossing? Sla dan de foto gewoon over. Enthousiaste fotografen vergeten wel eens dat niet iedere foto gemaakt hoeft te worden.

Toch doen? Dan moeten we zorgen dat de ogen een stuk lichter worden. Dit kan op meerdere manieren.

  • Wanneer je niet beschikt over hulpstukken. Vraag dan of iemand zijn hoofd naar boven wil richten en van het zonnetje wil genieten of richt je op mensen die dit uit vrije wil aan het doen zijn. Let wel, ogen open houden is geen goed idee. HeinKlein
  • Gebruik de flitser in/op je camera om de schaduwen lichter te maken. Dit werkt alleen wanneer je niet te ver van je onderwerp staat. De flitser in/op je camera heeft een beperkte kracht. Vooral ten opzichte van de volle zon, dus er zit een limiet aan wat hij kan belichten. Bijkomend voordeel is dat er een levendig lichtpuntje te zien zal zijn in de ogen van je onderwerp.
wasbeerogen-fotograferen-fel-zonlicht

Zonder invulflits

Met invulflits kunnen we de ogen weer zien. We kunnne echter nog steeds zien waar de schaduwlijnen lopen.

Met invulflits kunnen we de ogen weer zien. We kunnen echter ook nog steeds zien waar de harde schaduwlijnen lopen.

Hier geeft de flitser zodanig veel output dat het de voornaamste bron van licht is.

Hier geeft de flitser zodanig veel output dat het de voornaamste bron van licht is. De harde schaduwlijnen zijn niet langer zichtbaar.

  • Je zou ook een reflector kunnen gebruiken om de schaduwen lichter te maken. Deze is echter vaak niet zo krachtig als een flitser. Bovendien kan het ongemakkelijk zijn voor de geportretteerde om in de reflectie van de zon te kijken, waardoor hij/zij gaat knijpen met de ogen. Dit is dezelfde reden waarom je mensen nooit fotografeert met de zon in de rug van de fotograaf.
  • Staat de zon niet helemaal kaarsrecht boven je onderwerp, zorg dan dat je onderwerp zoveel mogelijk met zijn rug naar de zon staat. Het hele gezicht komt in de schaduw. Dit zorgt ervoor dat het gezicht een stuk gelijkmatiger belicht wordt dan wanneer het direct door de volle zon belicht wordt. Op deze manier wordt het gemakkelijker om het licht op het gezicht zelf te vormen met een reflector of flitser.
Het gezicht in schaduw. Zwaar onderbelicht, maar wel met een egaal lichtpatroon.

Het gezicht in schaduw. Zwaar onderbelicht, maar wel met een egaal lichtpatroon.

fotograferen-fel-zonlicht-tegenlicht-overbelicht

Als we dezelfde foto overbelichten (om een normaal belichte huid te krijgen) dan zien we dat het haar overbelicht raakt. We zien ook dat er geen harde schaduwen in het gezicht vallen.

fotograferen-fel-zonlicht-tegenlicht-met-flitser

Belichten we weer normaal en voegen we een flitser toe aan de voorkant, dan kunnen we met groot gemak een prettig ogend lichtpatroon op het gezicht maken. Veel makkelijker dan toen er nog harde schaduwlijnen te zien waren in het gezicht.

  • Staat de zon wel kaarsrecht boven het onderwerp, vraag dan of je model een beetje naar beneden kan kijken zodat het hele gezicht in schaduw valt.
  • Tot slot kan je overwegen om een model in actie te fotograferen. Het felle middaglicht vereist hele korte sluitertijden. Deze lenen zich uitstekend om actie te bevriezen. Tijdens de actie kan het onderwerp mogelijk zodanig bewegen dat het licht niet storend is. Actie vereist namelijk geen glimlach of blik in de camera.
  • Er zijn meer uitgebreide oplossingen met zonneschermen en/of sterke accuflitsers te bedenken, maar die zijn voor de gewone man niet haalbaar, dus die sla ik even over.

Als je model mee wil lopen dan zijn er ook om 12 uur ‘s middags plekken te vinden waar het licht mooi is. Je zou zelf ook op een dergelijke plek kunnen blijven hangen, totdat er een mogelijk portretonderwerp passeert. In mijn volgende blog zal ik iets vertellen over hoe je deze plekken kan identificeren.